ICARO
De icaro is het geluid van het heelal, planeten, sterren, kometen en supernova's. Alles wordt gecreëerd door muziek, door trillingen, door geluid. Wanneer de hemelse spirits ons verlichten met hun wijsheid, ontvangen we het vermogen om icaros te zingen en worden we onderdeel van een goddelijk koor. Muziek is universeel en we zijn gemaakt van oertrilling. Icaros zijn de muziek van de schepping.
Achtergrondinformatie
Een van de meest opvallende kenmerken van ‘Amazonian Mestizo Shamanism’ is de icaro. Icaros (of Ikaros) zijn de magische liederen of teksten - die gezongen worden, fluisterend of gefloten door sjamanen (en tovenaars) in Peru, ze zijn een communicatiemiddel met de geestenwereld. Er is een gelijkenis tussen de twee woorden 'Icaro (de sjamanistische traditie van zingen in Peru), en 'Icarus' (het onderwerp van de oude Griekse mythe over de man, die te dicht bij de zon vloog). Het is alsof er een verbinding tussen Icarus, dronken door zijn vlucht, hoog in de lucht op zijn vleugels was gezet, en de magische sjamanistische nummers, welke hoog de geestenwereld in gaan. Maar daar stop ook de vergelijking.
De term icaro kan afkomstig zijn uit het Quechua werkwoord ikaray; rook blazen voor genezing, of misschien van de Shipibo term ikarra, sjamanistisch lied. De icaro wordt gegeven aan de sjamaan door de spirits van de planten en dieren, en de sjamaan gebruikt het om die geesten of spirits op te roepen voor genezing, bescherming of om aan te vallen, en nog voor vele andere doeleinden zoals: het controleren van de visioenen van een andere persoon die ayahuasca heeft gedronken, liefdesmagie beoefenen, om de geesten van reeds overleden sjamanen en healers op te roepen, het weer te beheersen, slangen afweren, verre planeten bezoeken, of tovenarij beoefenen. ' Zoals een sjamaan het plaatst, kan je de wereld van de geesten niet binnengaan terwijl je stil blijft.
Communicatie tussen de sjamaan en de planten via de icaro is tweerichtingsverkeer. De icaro is de taal van de plant. 'Als je met de plant een dieet hebt gedaan en haar icaro niet hebt geleerd,' 'dan weet je niets', wordt gezegd. De icaro is de taal waarmee de sjamaan met de plant communiceert, en door de icaro zal de plant het antwoord geven.
Liederen zijn een belangrijk element voor alle inheemse volkeren in het Amazone regenwoud. De Zuid-Amerikaanse sjamaan verschilt van de doorsnee mens op drie manieren, dewelke tevens de persoonlijke macht van de sjamaan vormen: de visionaire ervaring, het verwerven van spirituele bondgenoten en het bekomen van liederen. Onder de Araweté is de meest voorkomende en de belangrijke activiteit van een sjamaan: zingen.
Het belang van het lied is vrijwel universeel in sjamanisme.
Leren Zingen
Het wordt algemeen gezegd dat elke sjamaan zijn/haar icaro’s leert van de ‘spirts’ zelf. De liederen worden daarom mss ook ‘niet overdraagbare magische liederen’, genoemd. Maar er zijn uitzonderingen. Ten eerste kunnen icaros geleerd worden van jouw persoonlijke maestro. Meestal leert een leerling eerst van zijn/haar persoonlijke Maestro (leraar), de nodige Icaro’s, deze worden dus doorgegeven, en als de leerling gedieet heeft met de specifieke planten zal hij zijn eigen liederen ontvangen. Jonge sjamanen hebben er dikwijls veel voor over om icaro’s te bezitten van de oude wijze Maestro’s. Sommige gaan soms zelfs incognito een ceremonie meevolgen om zo te leren. Het is dus belangrijk voor de sjamaan om zijn/haar icaro moeilijk te maken om te leren, daarom dat er ook dikwijls stil en binnensmonds wordt gezongen. Een goede leraar gaat aan deze zelfzuchtigheid voorbij en deelt zijn liederen met de wereld. Zeker de liederen voor genezing.
Maar de eigen icaros komen meestal tijdens een dieet met de planten, in visioenen, in dromen, in de ongehoorde ritmes van je eigen hart. Het is een proces dat mensen moeilijk vinden om te beschrijven, vooral wanneer de liedjes in vreemde of onbegrijpelijke talen zijn. Terwijl je alleen bent met de geluiden van de jungle en zijn anima's,' dan beleef je een echt concert, een koor, dat is de stilte van de jungle.'
De icaros komen op verschillende manieren voor. "De plant spreekt tegen jou, hij leert je te zingen." Men kan de icaro horen alsof iemand anders zong, of men kan het innerlijk horen. Woorden en melodie kunnen tezamen komen, of eerst het ene dan de andere. Men kan soms alleen de woorden horen en de melodie zelf voltooien. De spirit van de plant fluistert en zingt de melodie van de icaro in een droom. Soms is er gewoon een overweldigende drang om te zingen, en het lied en de melodie komen uit zichzelf. Het is alsof het lied in je oren zit en op je tong ligt. Je kan na een healing bvb plots beginnen zingen.
Tovenaars (brujos, maleros, shitaneros of hechizeros in Peru) krijgen hun icaros op soortgelijke manieren, maar in tegenstelling tot sjamanen gebruiken ze hun icaros negatief: om duistere krachten of kwade geesten te contacteren, mensen te beschadigen, schade toebrengen (daño), ongeluk, ziekte of zelfs de dood. Op het pad van ‘kennis’ is dit voor elke leerling een uitdaging. Zeker als armoede niet ver weg is, is de uitdaging nog groter om op het rechtschapen pad te blijven en te kiezen voor ‘licht’. Tovenaars gebruiken maar al te makkelijk hun krachten om voor de nodige dollars iets in de ‘sferen’ gedaan te krijgen.
Vreemde talen
De meest krachtige icaros, zoals de beschermende arcanas, worden vocaal verfijnd in ‘silbando’; fluisteren en bijna onhoorbaar fluiten. Dus, bij het leren van icaros, ga je eerst het lied fluiten of fluisteren, heel zacht, daarna pas leer je de woorden, want de woorden zijn minder belangrijk dan de melodie. Het zingen van de icaros met je hart en met de juiste resonantie en vibratie is veel belangrijker dan de juiste woorden herinneren.
Hoe abstracter, onverstaanbaarder en minder conceptueel de icaro is, hoe krachtiger. Dit kan te maken hebben met de kracht van gedachten en de onophoudelijke manier van werken van de hersenen die van meer conceptuele liederen meteen iets zal fabriceren in zijn fantasie. Mariri, gepurifieerd slijm en de icaro, gepurifieerd lied, worden verbonden in ‘puro sonido of pure klank, de taal van de planten.
De poëet César Calvo zegt: “hij toonde mij het magische lied, de icaro, en hij toonde me hoe waardevol het is om de muziek te verzamelen uit het subtiele, uit de lucht, ze te herhalen zonder mijn lippen te bewegen, in stilte zingen met het geheugen van het hart.”
De uitwisseling binnen conversaties gaat eigenlijk van spirit tot spirit, dit is de Amazone taal, je hoeft geen Quechua of Spaans te kennen om deze taal te spreken. Zo ken ikzelf geen Spaans en heb ik toch bijzondere gesprekken gehad met mijn Maestro’s.
Het schip en de Kapitein
Een ceremonie is als samen aan boord gaan van een schip. De curandero is de kapitein die het schip veilig doorheen de stormige wateren navigeert. Het schip is het medicijn of de Spirit. Ieder zit in zijn eigen proces maar we zitten wel samen op hetzelfde schip en onze processen en belevingen bepalen de omstandigheden van de zee (woest, zacht…). De icaro’s van de curandero houden het schip op koers. Deze verdeling en structuur is nodig om veilig de reis en oversteek te maken. Zonder kapitein zou iedereen overgeleverd zijn aan mekaars processen en kan het alle richtingen uitgaan. Dit kan goed aflopen maar zeker ook minder goed. Om deze reden is het nemen van plantteachers zonder kapitein op het schip als dronken in de wagen kruipen zonder BOB, het kan sneller verkeerd aflopen en op lange termijn meer goed doen dan kwaad. De spirits zullen eerder gewoontepatronen voeden en je doen verslaafd geraken dan dat ze inzicht, verdieping en wijsheid brengen. De spirits zullen je ‘altijd’ op een zeker moment gaan testen op je integriteit en vastberadenheid.
Icaro’s zijn als navigatietools voor de het plantwerk en curanderismo. Ze vragen complete overgave aan de plant en tegelijk dien je genoeg kracht opgebouwd te hebben om in die overgave heel gefocust te blijven voelen wat nodig is en je focus te houden op het licht en je intentie. De energieën die loskomen bij de patiënten zullen vrij in de ruimte komen en kunnen snel de hele ruimte overnemen en bvb een donkere zware energie scheppen die iedereen zal beïnvloeden. Hetzelfde gebeurt overdag ook, als we bvb een gesprek doen met iemand die heel diep in de put zit en we zijn hier niet goed genoeg in getraind en geaard, kan het zijn dat je na het gesprek zelf met een zwaar gevoel overblijft. In onze aangeboren empathie of invoelingsvermogen kunnen we ons makkelijk verliezen in de ander. We kunnen zo behulpzaam en inlevend worden dat we het probleem mee gaan dragen of zelfs overnemen. Het kan zijn dat de persoon die initieel het probleem had, zich na het gesprek veel lichter voelt, maar jij mss niet. Leren om energie af te voeren en niet bij te houden is belangrijk. Dit is iets wat de Ayahuasca vanzelf voor jou doet. Als je zingt onder de invloed van het medicijn, ben je veel minder in je persoonlijkheid aanwezig, dus ben je minder vatbaar om in je eigen labyrinth vast te lopen en zaken over te nemen die mss ook in jouw dagdagelijks leven op jou van toepassing zijn. Je leert altijd bij en strijkt altijd een commissie op tijdens het medicijnwerk, maar belangrijk is dat het medicijn jou als curandero niet laat vastlopen in de persoonlijkheidsstructuren.
Senari - Energie boetseren
Een sterke Senari maken is om de elementen die verderop staan goed en gefocust toe te passen. Structuur is als de energie in de ruimte boetseren. Bij elke cyclus in het lied wordt de klei of de vorm sterker en het beeld duidelijker. En zo wint de Senari van de Icaro ook aan kracht en geeft het de energie waar de patiënt vanaf wil zich uiteindelijk over aan de krachtige vorm (spirit) die in de ruimte beweegt. Dit kan door overgeven of gewoon door een zachte overgang te maken. Hou de vorm, hou de structuur aan, zelfs al voel je meer weerstanden of verschuivingen in de energie. Hoe duidelijker je jouw beeld aanhoudt, hoe beter ieders persoonlijke structuur hiermee aan de slag kan.
Icaros kunnen ook door de meester sjamaan (Maestro Curandero) aan zijn studenten worden doorgegeven, en ze kunnen in verschillende dialecten en talen worden gezongen, evenals in het Spaans. Zij kunnen ook door middel van plantceremonies tussen maestros worden doorgegeven als geschenk. Echter, icaros die rechtstreeks werden ontvangen tijdens het sjamanistische dieet en gezongen in de native tong, worden geacht veel effectiever en krachtiger te zijn dan die in het Spaans worden gezongen en van een leraar geleerd. Dit komt misschien omdat sommige van de oude magische formules in vertaling verloren gaan, of misschien door een intrinsieke kracht die in native, inheemse talen is ingebed. Voor sommige Icaro’s is zelfs geen vertaling bekend, ook niet bij de inheemse volkeren. Het gaat hier zelfs nog ver voorbij woorden met een rationele betekenis. Het gaat veelal om klanken, klankkleur, vibratie en de vorm die de klank maakt in de ruimte. Deze klankvormen (senari) zijn de dikwijls de basis van waaruit onze latere woordenschat ontstond. Hier ging men destijds nog diep voelen naar welke benaming past bij een voorwerp en dit werd omschreven door een klank. Zo zullen klanken als TAJ TAJ TAJ een andere energie in de ruimte neerzetten dan TAK TAK TAK. Meer hierover verder in deze tekst bij ‘vorm en structuur’.
2SPIRITS
Volgens de aloude tradities van het sjamanisme heeft een plant een ‘spirit’ en een ‘moeder’. In dit voorbeeld gebruiken we de Tobacco. De Moeder van de plant is als een collectief overkoepelend wezen voor alle Tobacco. Een plant kan ook een mannelijke of vrouwelijke energie hebben, wat het ook is, men spreekt over de ‘moeder’ van de plant. De moeder van de plant is als de ‘eigenaar’ of ‘persoonlijkheid’; diegene die deze spirit heeft uitgevonden of vanuit de sferen ‘geweven’ voor de eerste keer…dat is de Moeder van een plant.
De Moeder van de Tobacco heeft zich ook in de fysieke wereld gemanifesteerd en toont zich als de Tabbacs-rups/vlinder. Deze vlinder doet zich als rups tegoed aan de bladeren van de Tabbacsplant. Deze rups/nachtvlinder heeft als enige insect de unieke eigenschap om tegen de hoge toxiciteit van de Tobacco te kunnen, en te gelijk geeft het eten van de tobacco hem een beschermende geur tegen spinnen en andere insecten die hem willen verschalken.
De moeder van de Tobacco is ‘mannelijk’. In het rijk der ‘sferen’ toont de energie van de tobacco zich altijd als een mannelijke gids. Wat moeilijk mss om aan te nemen binnen ons rationele denken?
De Spirit van de plant is de specifieke eigenschappen van de plant, de unieke vibratie van die plant (trilling, energie,…) De spirit is de beeltenis van de plant in het reik van de visioenen. De Tobacco heeft net als vele andere meesterplanten 2 spirits (2 zielen). Deze twee spirits staan voor 2 kanten: goed en slecht, of ‘medicijn’ en ‘ziekmakend’. Een meesterspirit vraagt discipline en aandacht van de grebruiker. Deze spirit zal jou veel kunnen leren, maar blijf in respect staan naar de spirit, laat jezelf niet overmeesteren door de spirit van de plant de job voor jou te laten klaren, want dan komt een afhankelijkheid en geen eerlijke uitwisseling. Werken met de juiste ‘kennis van zaken’, de nodige inwijding en de juiste intentie. Dit alles om de balans te bewaren tussen de gebruiker en de spirit van de Tobacco. Een hoge dosis Tobacco is giftig voor het lichaam, kan misselijkheid geven door intoxicatie. De spirit van de Tobacco laat aan jou de keuze, ze kan jou beiden kanten leren, het is aan jou om te kiezen. De spirit van de Tobacco heeft een zeer sterke drang om jou te leren over ‘tovenarij’.
Vorm en Richting
Icaro’s zingen is vele elementen combineren. Een spirit in de ruimte brengen van bvb een plant kan enkel door de activatie van de energie van de curandero (zanger) of de activatie-link in de patiënt. Zo kan het dat je als zanger geen enkele persoonlijke link hebt opgebouwd met een bepaald deel van een spirit en gewoon het woord zingt, maar de ontvanger heeft bvb wel een geschiedenis hiermee, dan activeer je de krachten die met dat woord gelinkt zijn binnen de realiteit van de ontvanger. Je hoofd doet niet onbewust maar het kanaal dat je bent op dat moment maakt contact met iets dieper wat nodig is gebruikt dus bvb dat woord als sleutel en voertuig voor de genezing. Maar het kan ook andersom, wat meestal het geval is, als je een goede curandero of maestro opzoekt. Hier zingt de sjamaan uit zijn eigen ervaring of bondgenootschap met de moeder van de plant en zal deze binnenbrengen in de ontvanger, de ruimte of een voorwerp. Zoals hierboven met de Spirits van de Tobacco uitgelegd. Stel; je hebt geen enkele persoonlijke negatieve ervaring met. Of het kan zijn dat je hoofd vol gedachten en oordelen zit over de plant, doordat je traumatische ervaringen hebt gehad met deze spirit (bvb je vader elke dag zien roken terwijl er geweld was, de geur alleen al kan dan een trigger zijn) Of je kan zelf verslaafd geweest zijn aan Tobacco en dit geeft een andere relatie waarbij deze spirit jou heeft gedomineerd. Elke plant heeft zijn eigen specifieke eigenschappen en kan duwen op bepaalde wonden alsook genezingen opwekken. De relatie die je als curandero dient op te bouwen met de plant is om doorheen een dieet, kennis te maken met de persoonlijkheidskenmerken van de spirit van de plant en de genezingen mee te maken binnen jouw eigen structuur om te beginnen, om dan uiteindelijk de moeder van de plant te ontmoeten, de essentie van die plant. Als je vanuit deze bondgenootschap zingt zal altijd het juiste gebeuren wat nodig is binnen de persoonlijkheidsstructuren van de ontvanger, zonder dat je zelf terug in een eigen persoonlijk stuk hoeft te duiken om de energie op te wekken.
Als we dus een icaro zingen ga je in de eerste plaats connecten met de moeder van de plant. En de liederen (ritme, melodie enz) kunnen telkens een beetje verschillen omdat je werkt met een andere spirit van de moederplant, een ander persoonlijkheidskenmerk van de persoon. Dit kan ervoor zorgen dat je bvb een icaro die je telkens zingt om de tobacco op te roepen, plots veel trager gaat, of in een toonaard die wat triester is omdat die wordt gedirigeerd doorheen de Aya, de patiënt heeft het nodig voor zijn genezing om de moederplant op die manier doorheen die ‘spirit’ (eigenschappen) te ontmoeten.
De spirit of eigenschappen kan je als zanger gaan uitbeelden door je icaro op een bepaalde manier te gaan zingen. Dit alles wordt niet rationeel bedacht of berekend, het wordt gedirigeerd door de planten zelf. Het is een dans tussen de patiënt (de ontvanger) , de curandero (zanger) en de planten (sprits). Door dit proces dikwijls mee te maken gaat je eigen verstand of bewustzijn hier ook van ‘leren’. Dit is een oneindige studie van de planten, waarin we veel kunnen leren van de Mastro’s en Maestra’s uit de jungle, dewelke hun kennis telkens doorgaven aan de volgende in lijn, en deze kan op zijn beurt starten vanaf dat punt en verder kennis verwerven.
VORM & STRUCTUUR
De vorm wordt dikwijls gevoeld als een ingeving in het moment. Als zanger word je een kanaal en tast je de sferen af. Dit kan je bvb doen door zacht te fluiten (whispers). In deze aftastende fluisteringen ontstaat er een dans tussen jouw klank (zender) en de energie van de ontvangers (de luisteraars). Deze synergie doet de Icaro een bepaald pad of richting ingaan (spirit). Jouw eigen kracht als curandero zorgt ervoor dat je goed aanwezig blijft en gefocust in het ontstaan van deze energie en je dus niet laat meenemen of afdwalen. Energieën die aan het loskomen zijn (zoals woede of trauma) hebben zo hun manieren om zowel in de materie als energetisch voor onrust en afleiding te komen zorgen, blijf gefocust.
De onderwerpen hieronder bepalen de vorm, deze kunnen hand in hand ontstaan. Maar soms kan je voelen dat je te snel aan het fluiten bent en dat dit niet het gewenste gevoel geeft en dat je dus je tempo wat gaat bijstellen. Ook het ritme kan nog wel veranderen of lichtjes aanpassen tijdens het vormen van de icaro. Maar de Melodie tracht je onveranderlijk te houden. Te vaak veranderen in een icaro van melodie zal onrust wekken en een gevoel van ‘onveiligheid’ teweegbrengen omdat het overkomt dat de Curandero zelf aan het zoeken is en niet goed weet wat te doen.
· Ritme: Je maakt gebruik van een duidelijk ritmische structuur. Je kan deze pulsaties ook visueel voorstellen als trapjes waarop de melodie op een bepaalde manier beweegt. Een ritme is relatief onveranderlijk en blijft dezelfde snelheid aanhouden doorheen de gehele icaro.
· Snelheid: Tempo brengt tevens een zeer duidelijke spirit in de ruimte. Snellere ritmes zullen meer activerend en openend werken. Terwijl trager zingen, verdiepend werkt en bedwelmend.
· Klanken en woorden (zie hieronder bij ‘richting)
· Melodie: Je gaat zingen in een bepaalde toonaard. Dit geeft een zeker karakter aan het lied. Een melodie is eigenlijk een combinatie van ‘Ritme’, ‘Klanken en woorden’ in een bepaalde ‘toonaard’ aan een zekere ‘snelheid’.
RICHTING
· Intentie: Jouw eigen intentie die je voor jezelf aanhoudt, dat kan bvb zijn; geconnecteerd blijven met het licht of een bepaald beeld of persoon of gevoel. De intentie die je voelt bij de persoon of dewelke de persoon heeft uitgesproken (bvb ik wil graag een bepaalde klacht genezen)
· Inhoud: dit kan ook jouw intentie zijn. Inhoud is meestal ‘de tekst’, woorden die een bepaalde snaar raken of zingen op een bepaalde manier over een spirit van een plant of iets anders. Inhoud bekrachtigd de richting en helpt je als curandero ook een icaro te onthouden. Je maakt dus voor jezelf een link met de icaro naar een bepaald onderwerp. De inhoud is een combinatie van ‘Intentie’ en ‘Klanken en woorden’.
· Klanken en woorden. De keuze van de juiste woorden en klanken zijn ook van groot belang. Dit hoort ook thuis bij de ‘vorm’, maar ook bij de ‘inhoud’. Vele oude talen omvatten het zingen van woorden en klanken waarvoor soms geen letterlijke vertaling bekend is. Je dient dus echt te gaan voelen hoe een bepaalde woordklank de ruimte vormt. Klanken die snijden in de ruimte, of duwen, buigen, rond maken, kracht geven, zachtheid uitstralen. Zo heeft een taal ook een bepaalde eigenheid, Engels klinkt heel anders dan Italiaans en doet iets heel anders in de ruimte, door enkel nog maar naar de klankleur te luisteren. Er zijn oude woorden die al 1000 den jaren worden gebruikt door curanderos en energetische chirurgie kunnen uitvoeren. Ook in onze taal kennen we woorden uit gebeden die al eeuwen een bepaalde richting aan de energie geven door de link die ze hebben met ons verleden en conditionering (bvb het woord Christus)
· Herhaling. Alle vorige elementen uit de vorm en richting dien je in een duidelijke cyclus te blijven herhalen. Bij elke herhaling boetseer je de vorm van het lied steeds duidelijker. De herhaling geeft ook kracht en inspiratie, het werkt als een tranceopwekkend effect voor zowel de curandero als de ontvanger. In deze trance ontstaan visioenen en verdieping voor de ontvanger en voor de curandero kan dit ook een diepere connectie doen ontstaan met de spirit doorheen het lied. De curandero kan informatie ontvangen.
· Vastberadenheid (duidelijkheid). Zing vastberaden en duidelijk. Energetisch laat je best geen aarzeling of twijfel of angst voelen doorheen je stem. Als het er is, dan is het er natuurlijk, maar dan werk je best even met Tobacco of wacht even tot je je ok voelt op krachtig te zingen. Onzekerheid kan als onveiligheid gevoeld worden, soms kan het ook een kwetsbaarheid spiegelen maar als de ontvangers diep in het medicijn zitten kan hij/zij dit meestal niet op die manier opmerken. Zing duidelijk en krachtig. Lach jezelf niet weg. Leedvermaak is een manier om jezelf te ondermijnen of zelfs een vals bescheidenheidskenmerk te uiten. Vergeet niet dat wat je in je lied legt, ook wordt gevoeld en geprojecteerd in de ruimte.
· Focus. Goed bij jezelf blijven en vasthouden aan je intentie en structuur, blijf aan het roer zitten van het schip. Op dit moment in de icaro kan het soms best pittig worden. De curandero wordt uitgedaagd op zijn kracht en je dient je niet te laten afleiden door energieën die loskomen in de ruimte. Blijf gefocust zingen, zelfs al zing je zacht en wordt er geroepen rondom jou, blijf goed bij jezelf. Zing niet noodzakelijk luider, maar blijf aanwezig bij wat je aan het doen bent. Of je lied nu goed gehoord wordt of niet, het is een verplaatsing van energie en daar dien je op gefocust te blijven.
· Afronding. Duidelijk einde aan herhalende structuur breien zodat het werk niet blijft plakken. Sommige icaro’s kunnen zo bedwelmend zijn dat in de stilte die er op volgt, het lied blijft doorspelen in de gedachten. De icaro lijkt dus afgerond maar de spirit van het lied blijft doorwerken. Als dit niet je bedoeling is, dan dien je op het einde je lied even een andere wending te geven. Dit is volgens elke traditie anders. Maar de meeste tradities gebruiken een luide hoog gepitchte zucht (fluittoon) om de energie af te ronden en de spirit weg te blazen. Dit is niet met de intentie van ‘wegjagen’, maar met de intentie van dankbaarheid voor het werk dat de spirit kwam doen. Met dankbaarheid kom je altijd verder. De Ashaninka traditie gebruikt een korte verandering in de melodielijn op het einde van elke icaro om even het patroon te breken, zodat de spirit de ruimte verlaat.
Het Sjamanistisch dieet
De traditionele manier waarop Sjamanistische genezers in de Peruaanse Amazone hun icaro’s leren - of rechtstreeks van de geesten ontvangen, is door een regime van dieet (la dieta). De sjamaan ontvangt de melodieën terwijl hij in slaap, dromen of wakker is - terwijl ze in de geestwereld verdrinken door ayahuasca, of tijdens het plantendieet.
Het sjamanistisch dieet legt fysieke isolatie op; in afgelegen junglegebieden weg van mensen, en een strikt celibaat en onthouding van bepaalde voedingsmiddelen: vlees, chili, pittig voedsel, vetten, zout, suiker, sommige groenten en fruit) , evenals een vermijding van alcohol, ingeblikt voedsel en gekoelde en warme dranken.
De strengheid van het traditionele dieet staat alleen toe om bepaalde riviervissen, rijst en groene plantains (gekookt of geroosterd) te eten. Het contact met de geestwereld wordt daardoor bereikt dankzij een dieet dat in samenhang met andere religieuze, esoterische, sjamanistische en spirituele tradities ook seksuele onthouding en isolatie inhoudt. Tijdens het dieet neemt de sjamaan (evenals de leerling sjamaan) verschillende brebajes (dranken) van plantas maestros (leraar planten) en palos maestros (leraarbomen) in de vorm van thee, gemaakt van de hars, bladeren of geschraapte stammen van planten en bomen, en of maceraten (van de schrapende bast of wortels van bomen), dit afgewisseld met het nemen van ayahuasca. De keuze van de plantteachers om tot jou te nemen, evenals de wisselwerking tussen planten en bomen van het dieet met ayahuasca varieert van sjamaan tot sjamaan. Dit komt doordat veel sjamanen hun instructies krijgen uit de spirit-wereld, over hoe,hoe lang en op welke manier het dieet moet plaatsvinden.
Het dieet is daarom de belangrijkste methode die de sjamaan gebruikt voor het leren, bevorderen en vooruitgang in hun kennis van de plantenwereldwereld en het ontvangen van krachten. In tegenstelling tot wat men meestal geloofde , hebben de planten van het dieet meestal geen psychotrope, geestveranderende werking. Visioenen ontstaan door een synergie-interactie tussen de voeding van het dieet en de planten van het dieet, die van nature complementair zijn met elkaar.
Dit is het kader waarbinnen de sjamaan werkzaam is en het is van groot belang om hiervan op de hoogte te zijn om het proces van het dieet te begrijpen en derhalve die van de oorsprong van de icaros. Elke plantteacher kan als cadeau een icaro geven aan de persoon die het sjamanistische dieet ondergaat en deze icaro wordt de communicatieverbinding tussen die plant zelf en de sjamaan. De ontvangen icaro is de magische methode waarmee de sjamaan direct met de spirit kan communiceren, en het kan gebruikt worden om deze spirit roepen, maw ook zijn eigenschappen te channelen . Hoe langer het dieet met een grote verscheidenheid aan plantteachers, hoe meer icaros een sjamaan kan ontvangen.
De rol van de icaro
Er zijn duizenden icaros, en sommige sjamanen hebben een repertoire van meer dan 100 icaro’s. Mijn ervaring hierin is, dat dit niet altijd nodig is om een goede sjamaan te zijn. Ik heb de beste ervaringen gehad met sjamanen met een beperkt repertoire, zoals Don Daniel Arevalo die op zijn oude dag gewapend was met een 20-tal icaro’s en hiermee het hele universum kon bezingen. Als de icaro tot jou komt, kan men het gebruik ervan onmiddellijk weten, of het gebruik ervan kan duidelijk worden terwijl men blijft zingen.
Er zijn icaro’s om een spirit op te roepen, voor bescherming, om te leren, om kennis over te dragen en voor genezing. Er zijn icaro’s om een slangenbeet te genezen, om verre geliefde naar huis te laten terugkeren, om iemand een goede jager te maken, de ziel terug naar het lichaam te laten keren, om kracht aan het grootmoeder-medicijn te geven," de visioenen te verhelderen, 'de deelnemers te zegenen in een genezingsceremonie, te beschermen tegen bliksem en donder, om de ruimte te smudgen , om een tovenaar in slaap te doen vallen, de grijze boa’s aan te roepen, de bevalling te vergemakkelijken, de beschermende spirits van het water te aanroepen, de spirits van Tobacco en andere planten aan te roepen, het lichaam te purifiëren, het lichaam te versterken, te beschermen tegen tovenarij, de geest van een dode sjamaan op te roepen, om te kunnen ‘zien’, uitlokken van overgeven, en ook om te doden.
Soms is de connectie tussen lied en doel zeer metaforisch. Zo is er bvb een ‘icaro del ninacuru’, het lied van de ninacuru, een insect waarvan de ogen worden gezegd dat ze lijken op de koplampen van een auto. Door dit lied te zingen kan de sjamaan lichten uit zijn ogen laten komen en een persoon opsporen die ontvoert is door de yacuruna, de mensen van de wateren. De toukan wordt gezegd, zingt een droevig en mooi liedje in de avond om een vrouwtje aante trekken. Door de icaro de la pinsha, het lied van de toekan te zingen, kan men een vrouw doen huilen en haar liefde winnen. Zo kan men de kracht van een steen aanroepen om een zwakke patiënt te versterken of een condor aan te trekken als je een zwakke maag hebt, aangezien er dieren zijn die rotte dieren kunnen eten en nooit maagpijn krijgen.
Zo kan men dus icaros gebruiken voor zowat elk doel. Maar drie primaire functies zijn :
om spirits op te roepen,
om objecten te "genezen" en ze te versterken met magische kracht en
om de visioenen die door plantmedicijnen worden geïnduceerd te moduleren.
De Arkana
De sjamanen van het Peruaanse Amazone hebben ook een concept dat zij de arkana noemen. Dit is een onzichtbare energetische bescherming - die kan worden gegeven door stenen, kristallen, engelen, regenbogen, plantteachers, geestelijke bondgenoten van dieren zoals de jaguar, de adelaar, de condor of andere entiteiten - die door de sjamaan voor allerlei doeleinden worden verricht , vooral tijdens plantceremonies. De arkana wordt door de sjamanen zelf gebruikt, allereerst voor hun eigen bescherming, dan voor de bescherming van de deelnemers (leerlingen en patiënten) die deelnemen aan het plantritueel, zodat iedereen beschermd kan worden tegen potentieel kwaadaardige aanvallen van brujos (heksen), concurrerende sjamaan of kwade geesten. De arkana - zoals de icaros - wordt ontvangen tijdens het sjamanistische dieet. Elke arkana is anders en elke ceremonie heeft zijn eigen arkana.
Specifieke icaros worden ook gezongen bij het brouwen van een plantenmengsel (el brebaje) terwijl ze worden voorbereid door de sjamaan. In dit geval worden de icaros meestal zacht gefluisterd naar de plant, en worden ze gebruikt om de energie op te laden met positieve energie en bescherming. Alle krachtplanten - evenals dieren, en niet levende dingen zoals bergen of lagunes - worden geacht een geest (genio) of een moeder (madre) te hebben die uiterste zorg en respect eist.
Shipibo-Conibo sjamanen (onanyas) zingen normaal twee of drie soortgelijke icaros in volgorde wanneer ze zien dat hun patiënt erg ziek of slecht voelt. Zij doen dat omdat ze, wanneer ze een diepgewortelde conditie hebben - of het nu fysiek, emotioneel, mentaal of spiritueel is - het meer tijd nodig heeft om de genezing te kunnen uitvoeren, en zo brengt het zingen van een aantal icaros ze in staat hun patiënten beetje bij beetje te reinigen. Bij het werken aan patiënten roepen Amazone Sjamanen in Peru hun geestelijke bondgenoten eerst aan: en zodra ze de hulp van de geesten hebben gevraagd, kunnen zij hun behandeling beginnen.
De Icaro wordt niet alleen gebruikt om de spirit van een plant of dier op te roepen, maar het wordt ook ingezet bij de spirit van de mens.De sjamaan gebruikt het passende lied om een verloren of gestolen ziel op te roepen.Mensen met psychische aandoeningen waarbij de ziel versplinterd is, kunnen baad hebben bij deze icaro’s zodat de fragmenten van de ziel terug worden gegroepeerd en je weer ‘heel’ wordt. Ook worden de spirits van overleden en zelfs ook levende sjamanen of helers opgeroepen om van hun krachten gebruik te maken.
Men kan ook icaro’s fluiten of zingen boven een voorwerp om het kracht te geven. Water waarover een icaro is gezongen of gefluisterd en tabakrook is geblazen heet aqua icaraday.
Een voorwerp genezen of kracht geven, wil zoveel zeggen als een voorwerp de macht te geven om de kracht te hebben die eerder door het voorwerp werden genegeerd omdat ze er origineel niet was van bij de geboorte of bouw van het voorwerp.
Een sjamaan kan zowat elk object genezen; een zaadketting, een armbad van slangenhuid, een lok haar enz. Het meest belangrijkste is een medicijn: de sjamaan zingt de icaro van de spirit die het object gaat binnendringen. Het voorwerp zal vanaf dan een bepaalde lading dragen of frequentie uitstralen: leven geven, liefde, jeugdigheid, vergeetachtigheid, seksuele overvloed, kwade spreuken of de dood. Hetzelfde object dat eens diende om te genezen kan na het werk door de sjamaan dienen voor bvb ziek maken of doden.
Pusangas
Een manier om pusangas te creëren, liefdesharms, is door de juiste icaro te blazen op een object-zeep, parfum, doek, die vervolgens wordt verleend, aan de persoon die het wenst, waardoor hij verliefd wordt. Een sjamaan kan ook een foto van de gewenste persoon, bewaaien.
De Shipibo Icaros
De icaros die door de Shipibo-Conibo-sjamanen/ genezers worden gezongen, zijn heel verschillend van de icaros van sjamanen die behoren tot andere etnische groepen. Shipibo icaros dragen altijd het onderscheid van een verandering van de stem- of vocale toonhoogte, die vaak afwisselt tussen een sterke, mannelijke toon en die van een meer delicate, hoogwaardige, vrouwelijke toon. Dit staat bekend als de 'dual choir' zangstijl, en voor de Shipibo sjamanen is er een specifieke manier om met de vrouwelijke geesten te communiceren.
Deze dubbele koorstijl is een van de belangrijkste elementen van onderscheid tussen Shipibo icaros aan de ene kant en alle andere icaros aan de andere kant. Door naar Shipibo icaros te luisteren is het duidelijk hoe de sjamanen in een open gesprek in verbinding staan met hun spirithelper, waaronder de altijd aanwezige spirit van de ayahuasca: Nishi Ibo
Als er een vrouwelijke spirit verschijnt is de sjamaan genoodzaakt om te zingen als de vrouwelijke spirit, hij moet als het ware shapeshiften in de spirit terwijl hij haar krachten ontvangt.
Don Daniel stelt dat hij zijn icaro's niet opzettelijk zingt in deze dual choir mode, en als hij het doet, volgt hij niet een rationele beslissing; want wanneer de vrouwelijke geesten aankomen of worden opgeroepen zingen ze zelf met een zeer delicate, hoge stem. Afgezien van een 'akoestische brug' tussen de geestwereld en de dorpswereld, kan het ook gezegd worden dat de Shipibo sjamaan een 'akoestische brug' is tussen de geestenwereld en de patiënt, evenals een 'akoestische brug' tussen hen en vrouwelijke en mannelijke geestelijke entiteiten die er doorheen opereren.
Er valt wel wat te zeggen over het feit dat het bijzonder is dat dit enkel bij de shipibo voor komt en niet bij alle andere etnische groeperingen die werken met Icaro’s .Waarom toont een vrouwelijke spirit zich enkel zo bij de Shipibo?
Hoge en lage stemmen hebben vooral de kracht om zeer hoog en diep te bewegen in jouw energielichaam. Het doet je hoger en verder reizen. Het dual choir zingen (twee gezangen door mekaar) zorgt er voor dat je je persoonlijkheid helemaal verliest, dat is toch mijn ervaring. Het is alsof je in twee wordt gespleten en enkel puur zijn blijft over.
MELODIEEN, MAGIE EN ONTWERPEN
De plek waar icaros in hun volle kracht en schoonheid kunnen worden gewaardeerd, is tijdens de plant-ceremonie, wanneer de melodieën en liedjes die door de sjamaan worden gezongen letterlijk de buitenaardse reis van een deelnemer langs de precieze trajecten van een aangepast visueel - en visionair - landschap begeleiden. Dit geldt met name voor Shipibo icaros, die op een visuele manier gezien kunnen worden door de ingewikkelde luminescerende ontwerpen (quené) van de Shipibo-mensen zelf. Deze ontwerpen herinneren zich aan fosfene visies en zijn diep ingebed met Shipibo kosmologische motieven, en ze kunnen op een akoestische, auditieve manier door mensen onder invloed van de geestwereld worden waargenomen.
Shipibo-ontwerpen geven uitdrukking aan de dwingende noodzaak om de kosmische, hemelse orde op de aarde te brengen, orde in chaos te brengen, om de harmonie te herstellen. Voor de Shipibo heeft het hele universum drie kosmische gebieden - de bovenste wereld, die door de grote hemel wordt vertegenwoordigd : Slang (de Melkweg) - de wereld om hen heen waar we leven in de alledaagse - en de onderwereld. Voor de Shipibo- Conibo zijn deze drie kosmische regio's gemaakt van en bedekt met quené-ontwerpen, nauw verweven, voortdurend opkomende, samenvoegend en onophoudelijk verschuivend van het onzichtbare naar de zichtbare rijken. Hun sjamanen fungeren als tolken en zijn de focus van de relatie die bestaat tussen medicijnen, de kosmos, quené-ontwerpen en muziek. Bedwelmd en verlicht door een plant, zijn ze in staat om toegang te krijgen tot de verschillende rijken van de schepping. Tijdens een plantritueel zijn tabaksrook, geurig water en parfums, en visionair quené ontwerpen (vertaald in magische teksten als icaros), zijn de sleutelhulpmiddelen van de genezingsmethode toegepast - op een audio-, visuele en sensorische manier door de Shipibo sjamaan, om de patiënt te genezen.
Mijn persoonlijk verhaal
Toen ik voor het eerst een icaro hoorde was ik meteen betoverd. Ik was zelf muzikant maar had mijn eigen stem nog niet ontdekt. Er diende zich een Sjamanistische opleiding aan en zonder dat ik het goed besefte begaf ik mij in mijn eerste nachtelijke plantceremonie. Een beleving die ik tot op de dag van vandaag nog levendig herinner. De sjamane Ema’a Drolma Mata waarbij ik die tijd een jaaropleiding ging volgen, schonk al meer dan 30 jaar dit voor mij nog onbekende medicijn uit het regenwoud. Het Grootmoeder medicijn zette mijn hele wereld op zijn kop en veranderde mijn ‘richting’ voorgoed. De meesterplanten leggen als het ware een brug tussen de spiritwereld en onze rationele wereld. Op zich is er geen verschil en is er maar één. Maar toch hebben wij mensen gekozen om vooral onze rationele kant verder te ontwikkelen en die zogezegd andere wereld af te blokken.
Door de jaren heen ontdekte ik ook mijn eigen stempotentieel en begon ik zelfs les te geven in stembevrijding en stemontdekking. Ik leerde de icaro’s zingen bij Ema’a en later trok ik naar Peru om daar bij Don Daniel Arevalo (shipibo indiaan), mijn belangrijkste initiaties te ontvangen. Ik volgde hem nauwkeurig in al zijn stappen en hoe deze een zekere structuur bracht in de klanken, die op magische wijze de mensen begeleiden.
Op algemene aanvraag startte ik met het onderrichten van deze bijzondere manier van zingen. Zelf ben ik deze techniek van zingen gaan leren vanuit een persoonlijke noodzaak of verlangen. Iedereen heeft zijn/haar unieke manier om contact te maken met de Nagual of jouw ware pure natuur. Het gaat er om een kier te creëren tussen twee werelden, een brug als het ware. Als je deze neemt zie je anders, duidelijker en 'weet' je meteen zonder enige vorm van kennis. Voor mij was de poort naar dit ‘weten’ ; muziek en later ook de stem. Het heeft mij heel wat inzichten gebracht over zaken die ik eigenlijk al deed maar nu werd het een ware wetenschap. Dankbaar ben ik voor al mijn meesters op dit pad die mij hielpen te 'zien'. Dank aan Ema'a Drolma Mata voor de jarenlange initiaties, jouw liefde en echtheid, dank om nog steeds met ons mee te werken in de sferen. Dank aan Don Daniel Arevalo en zijn familie voor het dieper initiëren in de Icaro's. Dank aan Don Mamerto om mij bij te staan in de angstige momenten bij het verliezen van de menselijke vorm. Dank aan moeder aarde om mij te dragen. En dank aan mijn gezin en mijn vrouw om mij bij te staan.
Sinds 2018 is mijn vaste stek, de magische plek Mayantuyacu aan de Boiling River. Het werk ter plaatse met de Maestro (Juan Flores) en vervolgens doorgaan met het dieet met de verschillende planten hebben de grote sprong gemaakt naar het werk als curandero. Een pad van diepgaande persoonlijke heling voor mezelf, een weg naar binnen, focus houden en persoonlijke kracht bevatten. Ik ben dankbaar voor de krachtige zachtheid die ik nu diep in mij waarneem. Vanuit dit gevoel leef ik verder op deze aarde, zing ik mijn lied tot aan mijn laatste adem, aho.
Dankbaar ook om sinds 2022 samen met Juanita het pad naar Mayantuyacu te nemen. We gaan hier om te herbronnen, om samen te verbinden, met mekaar, met onszelf en met de prachtige natuur. Hieronder een filmpje van onze reis in 2022.
HET SPECTRUM VAN MAGISCHE KLANK
Het zingen van de icaro’s en het werken met de Chakapa, de geluiden bij het uitblazen van Tabaksrook met de klank ‘pshoo’, het fluiten en fluisteren is een vorm van Soundhealing. Genezen en beschermen doorheen klank die rechtstreeks wordt gedownload uit het ondoorgrondelijke web van het universum. Mijn persoonlijke pad als soundhealer zette reeds een toon en bracht mij in een bijzondere relatie tot mijn instrumenten en de sfeer die ze scheppen. Elk instrument staat als het ware voor een ‘icaro’, het opent een zekere realiteit om samen met de patiënt in te gaan werken. Voor mij gaat het dus niet om iemand ‘ergens’ naar toe te brengen, of een bepaalde opdracht op te leggen. Ik tracht aan te voelen welke eerstvolgende stap het beste is op het pad van de patiënt en ik schep daarna de meest ideale realiteit voor de persoon om zijn/haar processen het best in te ervaren, doorvoelen, transformeren en integreren. Deze eerstvolgende stap is niet werkelijk door ‘mij’ gekozen, maar daar ik contact maak met het hogere bewustzijn van de patiënt is het hij/zij zelf die mij iets opdraagt te doen. Voor mij is het zingen van een icaro of het bespelen van een icaro-instrument zoiets als ‘het bouwen van een weloverwogen realiteit’ (senari). Mijn persoonlijke aanpak start bij het luisteren naar de stilte. De stilte is als het ware iets wat je omsluit. De stilte zorgt er ook voor dat je oren zich gaan openzetten maar ook je meer subtielere manier van luisteren zal zich openen, een breder en meer diepgaand horen vindt plaats. In de stilte start ik met fluiten of fluisteren, dit brengt een verandering in de stilte en op deze manier maak ik contact met het veld van oneindige mogelijkheden. Hier voel ik duidelijker wat nodig is, zonder dat het denken er zijn versie van gaat schetsen. In het begin kreeg ik informatie over wat ik daarna moest doen, als een stem die verteld welk instrument te nemen, of welk lied te zingen. Ondertussen is deze rol van observator en luisteraar verandert en samengevallen als één geheel. De observator en vertolker zijn als het ware één geworden en het gebeurd instant.